ỐC TÙ VÀ

Charonia tritonis (Linnaeus, 1758)

Charonia polosa (Roding, 1798)

Charonia marmoratus (Link, 1807)

Charonia variegatum (Lamarck, 1822)

Họ: Ốc tù và Cymatidae

Bộ: Chân bụng trung Mesogastropoda

Đặc điểm nhận dạng:

Dạng kèn dài khoảng 350 mm, lớn và nặng. Mặt ngoài màu kem, có nhiều vân màu nâu đậm và nâu nhạt. Nhiều đường xoắn ốc nổi rõ từ miệng đến đỉnh. Miệng lớn màu hồng nâu, càng gần mép càng nhạt, mép ngoài gợn sóng. Môi trong nổi nhiều gờ xen kẽ với các rãnh màu nâu đen.

Sinh học, sinh thái:

Thường ăn Sao biển gai (Acanthaster planci). Sao biển lại ăn chồi non của San hô nên thường đe doạ đến đời sống của các rạn san hô. Do vậy ốc tù và có ý nghĩa sinh học trong việc bảo vệ các rạn san hô. Sống ở vùng dưới triều đáy mềm, ven các rạn san hô và sống trong rạn, có khi xuống sâu 20 - 30 m.

Phân bố:

Trong nước: Vùng biển Khánh Hoà (Hòn Tre, Hòn Mun), Quảng Ngãi (đảo Lý Sơn), Côn Đảo.

Nước ngoài: Biển Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương.

Giá trị:

Là loài ốc quý có số lượng còn rất ít và rất có giá trị mỹ nghệ.

Tình trạng:

Đã được đưa vào Sách Đỏ Việt Nam (1992), có giá trị làm đồ mỹ nghệ. Bị săn bắt mạnh, mức độ suy giảm khoảng 20%. Mới chỉ tìm thấy ở Khánh Hoà, Côn Đảo, Lý Sơn. Phân bố hẹp, số lượng có rất ít, là đối tượng bị săn bắt, dễ bị tuyệt chủng.

Phân hạng: CR B1+2a,d D.

Biện pháp bảo vệ:

Trong vòng 5 năm tới, nên cấm không được khai thác loại ốc này. Cấm nổ mìn để bắt cá, cấm khai thác san hô. Phải bảo vệ cả hệ sinh thái, nơi có ốc xà cừ phân bố.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam 2007 - phần động vật - trang 55