ẾCH VẠCH

Chaparana delacouri (Angel, 1928)

Rana microlineata Bourret, 1937

Rana delacouri Angel, 1928.

Họ: Ếch nhái Ranidae

Bộ: Không đuôi Anura

Đặc điểm nhận dạng:

Ếch vạch là một loài ếch có kích thước lớn nhất miền Bắc nước ta, dài thân 90 - 160mm, có con nặng tới 300g. Cơ thể to mập, mắt lồi rõ, phía sau mí mắt trên có một số gai nhỏ hình chóp. Một nếp da rất rõ chạy từ mắt đến vai. Trên lưng có nhiều nếp da ngắn gián đoạn, trên đùi có những nếp da dọc, trên cẳng chân có nhiều nếp da xiên. Mút ngón chân có mấu tròn rõ. Lưng mầu nâu thẫm với những vết đen tương ứng với những nếp gấp da trên lưng.

Sinh học, sinh thái:

Sống trong những hang hốc đá, gốc cây ẩm ướt ven suối trong rừng sâu nơi có ít người lui tới. Chúng sống tập trung ở đầu nguồn, nơi có nhiều đá to chồng lên nhau, lòng suối ít nước hay bên những thác nước chảy mạnh. Vào những tháng lạnh (tháng 12 - 2) ếch rất ít hoạt động, trú trong những hang hốc tự nhiên ở ven suối. Sang tháng 3 thời tiết trở nên ấm áp ếch bắt đầu ra hoạt động, mạnh nhất từ tháng 4 - 10. Chúng kiếm ăn từ lúc xẩm tối cho tới nửa đêm, đôi khi tới gần sáng ở ngay suối. Thức ăn thường là ấu trùng chuồn chuồn, sâu non, gián rừng, kiến đen, cuốn chiếu, ong, ốc... Đẻ trứng vào đầu mùa xuân ở ngay nơi nước suối chảy chậm hay vũng suối tương đối lặng. ếch đẻ từ 40 - 50 trứng mầu vàng nhạt đường kính tới 6,6 - 7,2mm. Cá thể non thường ngâm mình trong nước còn cá thể trưởng thành thích ngồi ở những nơi ẩm ướt ít người qua lại.

Phân bố:

Trong nước: Lào Cai (Sa Pa), Bắc Kạn (Đông Phúc, Xuân Hạt), Vĩnh Phúc (Tam Đảo, Mỹ Lương), Hoà Bình (Tu Lý, Đoàn Kết, Thượng Tiến).

Thế giới: Chỉ có ở Việt Nam

Giá trị:

Loài đặc hữu của Việt Nam, một trong những loài ếch rừng lớn nhất miền Bắc nước ta, có giá trị khoa học, thẩm mỹ.

Tình trạng:

Diện tích phân bố <5000km², chỉ tồn tại ở 4 điểm, bị săn bắt làm thực phẩm nên số lượng suy giảm nghiêm trọng, rất hiếm gặp.

Phân hạng: EN B1+ 2a,b,c,d

Biện pháp bảo vệ:

Đã được đưa vào Sách Đỏ Việt Nam bậc - T (1992, 2000). Biện pháp duy nhất để bảo vệ loài là tuyên truyền giáo dục và kiểm soát chặt chẽ việc săn bắt và bảo vệ rừng, nhất là rừng đầu nguồn.