KIM TUYẾN KHÔNG CỰA

Anoectochilus acalcaratus Aver. 1996.

Họ: Phong lan Orchidaceae

Bộ: Phong lan Orchidales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây thảo, mọc ở đất, có thân bò rồi đứng, cao khoảng 10 cm. Có 3 - 5 lá màu lục sẫm, mượt như nhung, hình trứng hoặc hình trứng hẹp, kích thước 7 x 4 cm, có 3 gân hình cung. Cụm hoa 3 - 6 cm, có 2 - 3 lá bắc nhỏ, có 4 - 6(8) hoa thường không nở rộng. Lá bắc 8 - 10 mm, dài hơn bầu. Đài màu xanh nhạt, mép hơi trắng, hình bầu dục, có lông, kích thước 3 - 8 x 3 mm. Cánh hoa trắng, gốc xanh nhạt, hình mác hẹp, kích thước 6 x 1 - 1,5 mm, không có lông. Môi màu trắng, hơi dài hơn lá đài, ở giữa có một đường sống thấp, kéo dài, không có chai hoặc tuyến, dài 5 mm, có 3 - 4(5) răng. Thùy bên của epichile không khác nhau, kích thước 4 - 4,5 x 2,5 - 3 mm. Cột cao 3 mm, có 2 u lồi ở gốc.

Sinh học và sinh thái:

Mùa hoa tháng 6 - 7, có quả tháng 9 - 10. Tái sinh bằng chồi và hạt. Mọc ở nơi bóng và ẩm, dọc suối, trên đất hay hốc trên vách đá, ở độ cao 1900 - 2300 m.

Phân bố:

Trong nước: Mới thấy ở Kontum (Ngọc Linh).

Thế giới: Chưa biết.

Giá trị:

Loài đặc hữu và nguồn gen quý của Việt Nam. Có giá trị làm cảnh vì cây có lá đẹp, hoa màu trắng. Ngoài ra còn có giá trị làm thuốc.

Tình trạng:

Có khu phân bố và nơi cư trú rất hẹp; mới chỉ tìm thấy ở dãy núi Ngọc Linh (Kontum). Đây là đối tượng săn tìm thu hái (nhổ toàn cây) của tư thương để làm thuốc. Vì vậy, loài này có nguy cơ lâm vào tình trạng tuyệt chủng ở ngoài thiên nhiên do việc thu hái quá mức và phá rừng làm mất môi trường sinh thái và điều kiện sống.

Phân hạng: EN A1d, B1+2b,c,e.

Biện pháp bảo vệ:

Loài có trong Danh mục Thực vật rừng, Động vật rừng nguy cấp, quý hiếm (nhóm 1) của Nghị định số 32/2006/NĐ - CP ngày 30/3/2006 của Chính phủ để nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích th­­­­ương mại. Xác định cụ thể hơn điểm có cây mọc tự nhiên còn sót lại ở Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Linh. Kết hợp với việc thu thập về trồng bảo tồn ngoại vi (Ex situ).