SỒI BÔNG NHIỂU

Lithocarpus polystachyus (Wall. ex A. DC.) Rehd., 1919

Quercus polystachya Wall. ex A. DC., 1864.

Pasania polystachya (Wall. ex A. DC.) Oerst., 1873.

Synaedrys polystachya (Wall. ex A. DC.) Koidz., 1916.

Họ: Giẻ Fagaceae

Bộ: Giẻ Fagales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ nhỏ đến trung bình, thường xanh, cao (6)10 - 25 m, đường kính 10 - 25(30) cm. Cành non không có lông. Lá dày và dai như da, hình bầu dục hẹp đến hình mũi mác thuôn, cỡ (7)12 - 20 x (3)5 - 8 cm, nhẵn ở cả 2 mặt, chóp lá nhọn, gốc lá hình nêm; mép nguyên; gân bên rất mờ (10 - 12 đôi, cong ở gần mép); cuống lá dài chừng 1 cm. Cụm hoa phân nhánh tương đối mạnh, đơn tính. Hoa đực chụm thành bó 2 - 5 hoa, có bao hoa xẻ 5 - 6 thuỳ, có nhụy lép hình cầu nhỏ phủ lông trắng nhạt; nhị khoảng 12. Gié cái phân nhánh hay không, dài 10 - 25 cm; hoa cái chụm thành bó 3 hoa, nhưng chỉ 1 - 2 phát triển thành quả. Đấu không cuống hoặc cuống rất ngắn, hình đĩa, rộng 8 - 10 mm; mặt ngoài có các vảy nhỏ; đấu lúc đầu bao kín 2/3 quả non, nhưng khi già có dạng hình đĩa và chỉ ở sát đáy hạch. Hạch (hạt) hình cầu có mũi nhọn, đường kính 1,2 - 1,6 cm.

Sinh học, sinh thái:

Cây ưa sáng, mọc rải rác trong rừng rậm nhiệt đới, ở độ cao 300 - 400 m hoặc ở ven đồi vùng duyên hải, trên độ cao tới 600 - 800 m. Ra hoa tháng 9 - 10, có quả tháng 10 - 11.

Phân bố:

Trong nước: Khánh Hoà (Ba Ngòi), Ninh Thuận (Cà Ná).

Nước ngoài: Ấn Độ, Trung Quốc (Vân Nam), Thái Lan, Lào.

Giá trị:

Gỗ dùng trong xây dựng hoặc làm giá thể trồng nấm và mộc nhĩ. Hạt chứa tinh bột. Lá có khi dùng uống thay trà.

Tình trạng:

 Loài có khu phân bố hẹp. Rừng ở cả 2 điểm cư trú đã biết là Ba Ngòi (Khánh Hoà) và Cà Ná (Ninh Thuận) đều đã bị chặt phá rất nghiêm trọng. Bản thân loài cũng bị khai thác lấy gỗ.

Phân hạng: EN A1c,d.

Biện pháp bảo vệ:

Không chặt đốn những cây trưởng thành còn sót lại ở các điểm phân bố.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam 2007 - phần thực vật - trang 220.