GỘI MŨM

Aglaia cucullata (Roxb.) Pell., 1911

Amoora cucullata Roxb., 1820

Aphanamixis cucullata (Roxb.) M.R.Almeida, 1996

Họ: Xoan Meliaceae

Bộ: Cam Rutales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ nhỡ, cao 4 - 10(15) m, đường kính 20 - 40 cm. Cành non có vảy vàng hình khiên, sau nhẵn. Lá kép lông chim lẻ, lá chét (3)5 - 9, mọc cách hay gần đối; phiến lá hình lưỡi hái hay hình mác, không đối xứng, gốc tròn không đều, mép dưới lõm vào chừng 1 cm, nhẵn, dai, phiến cỡ 10 - 20 x 3 - 7 cm. Cụm hoa đực hình chùy. Cụm hoa cái hình chùm. Hoa hình cầu nhỏ. Lá đài 3. Cánh hoa 3; ống nhị nhẵn, hơi có răng ở đỉnh, bao phấn 6 - 8 hình bầu dục, đính ở trong ống nhị, không thò ra ngoài. Bầu 3 ô. Quả hình cầu hay gần hình cầu, 3 ô, đường kính 5 - 6 cm. Hạt có áo hạt đỏ, cỡ 4 - 5 x 2 - 2,5 cm. Lá mầm dày.

Sinh học, sinh thái:

Mùa hoa tháng 2 - 3, có quả tháng 7 - 8. Mọc dựa rạch có thủy triều ở các tỉnh phía nam.

Phân bố:

Trong nước: Các tỉnh vùng Đông Nam bộ.

Nước ngoài: Ấn Độ, Bangladesh, Borneo, Campuchia, Ấn Độ, Jawa, Lào, Malaya, Myanmar, New Guinea, Philippines, Solomon Is., Sumatera, Thái Lan.

Giá trị:

Loài hiếm ở nước ta. Gỗ nâu đỏ dùng làm đồ dùng gia đình.

Tình trạng:

Loài có nguy cơ bị tiêu diệt do khai thác và nơi cư trú thu hẹp ít nhất 20% trong vòng 5 - 10 năm tới.

Phân hạng: VU A1c,d+2d.

Biện pháp bảo vệ:

Đề nghị đưa về trồng ở 1 số vườn thực vật ở trong các vùng có điều kiện sinh thái tương tự để bào vệ nguồn gen.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam 2007 - phần thực vật - trang 278.