GIOM LÁ CHỤM

Melodinus erianthus Pitard, 1933

Họ: Trúc đào Apocynaceae

Bộ: Long đởm Gentianales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây trườn, cành non có lông rõ, không hay có rất ít bì khổng. Lá mọc chụm 3, ít khi mọc đối, dài 7 - 11 cm, rộng 3,5 - 4 cm; phiến lá hình trứng; gốc lá gần tròn hay tù; chóp lá nhọn; 8 - 10 đôi gân phụ; cuống lá dài 1 - 2 (3) mm, có lông nhiều. Cụm hoa mọc ở đầu cành, kiểu xim kép nhiều hoa, cuống cụm hoa dài 4 - 5 (6) cm, lông nhiều. Lá bắc dài 1,5 - 2 mm, rộng 1 mm, nhọn đầu. Cuống hoa dài 1 - 2 mm, có lông. Lá đài dài 3,5 - 4 mm, rộng 2 - 2,5 mm, dạng tam giác nhọn đầu, mặt ngoài nhiều lông, mặt trong nhẵn, gốc đài không có tuyến, nhưng có vòng lông. ống tràng hình cái phễu, phình to ở họng, thu hẹp ở đáy, dài 13 - 18 mm, mặt ngoài có lông dày, mặt trong có lông nhiều (trừ phần đáy nhẵn); họng tràng 10 vảy nạc, nhiều lông.

Cánh tràng hình lưỡi hái dài 13 - 17 mm, 1/2 cánh tràng ở mặt ngoài có lông dày, mặt trong nhẵn. Nhị đính ở cách đáy ống tràng 2 - 3 mm, chỉ nhị dài 1 mm, có lông rõ ở trước, mặt sau nhẵn. Bao phấn hình mũi mác dài 2 - 2,3 mm, nhọn đầu, trung đới lõm xuống, kéo dài thành mũi nhọn về đầu bao phấn, lưng bao phấn nhẵn. Không có đĩa. Bầu gồm 2 lá noãn dính nhau, cao 1 - 1,3 mm, nhẵn, vòi nhụy rất ngắn (dài 0,5 mm) nhẵn, đầu nhụy hình nón dài 1,5 - 2 mm. Quả gần tròn, có kích thước 8 x7 cm. Hạt rất nhiều dạng mắt chim hơi dẹt, không có chùm lông.

Sinh học, sinh thái:

Thường mọc ở ven rừng nguyên sinh. Cây ưa sáng, ưa đất tốt. Ra hoa tháng 5 - 6.

Phân bố:

Trong nước: Hoà Bình, Hà Tây, Hà Nam, Ninh Bình.

Nước ngoài: Chưa có dẫn liệu.

Giá trị:

Quả ăn được.

Tình trạng:

Rừng bị phá làm thu hẹp khu phân bố, nơi sống.

Phân hạng: VU A1c, B1+2b,c.

Biện pháp bảo vệ:

Ngăn chặn nạn phá rừng, khoanh vùng bảo vệ loài. Cần di thực một số cá thể về trồng ở Khu bảo tồn hay Vườn quốc gia gần với loài này phân bố nhất.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam 2007 - phần thực vật - trang 62.