LÁ RĂNG KÉP

Carpinus viminea Lindl. ex Wall., 1830

Carpinus davidii (Franch.) C.K.Schneid., 1912

Carpinus fargesii C.K.Schneid., 1912

Carpinus fargesii Franch., 1899

Họ: Cáng lò Betulaceae

Bộ: Cáng lò Betulales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ lớn, cao 30 m, đường kính 60 cm. Thân thẳng gốc hơi có bạnh vè, tán hình cầu thưa. Vỏ thân màu sáng, nhăn nheo, không bong, thịt vỏ dòn màu vàng chuyển thành màu nâu vàng khi tiếp xúc với không khí dày 4 - 5 cm. Vỏ trong màu vàng dễ bóc. Cánh to mọc chếch, cành nhỏ mảnh, cành năm ngang hay hơi rủ xuống. Lá đơn mọc cách, hình trái xoan thuôn dài 8 - 12 cm rộng 2 - 4 cm, đỉnh có mũi nhọn dài gốc tròn hay tù, đôi khi hơi hình tim nhẵn nhưng có lông ở nách gân, mép lá có răng cưa 2 lấn. Cuống lá mảnh, lúc đầu có lông, sau nhẵn. Cụm hoa bông đuôi sóc đực đơn độc gần như không cuống, hình trụ, thưa, lá bắc hình mác nhọn, màu vàng nhạt. Hoa đực bao phấn có lông ở đỉnh. Cụm quả dài 4 - 6 cm có cuống, mang nhiều lá bắc chia 3 thùy lệch, thùy giữa có 1 cạnh hẹp gần thẳng còn cạnh kia rộng có nhiều răng to. Quả nhỏ hình trứng dẹt, trên đỉnh có tuyến và vòi còn lại.

Sinh học, sinh thái:

Cây thuộc loài cây ưa sáng, khi non hơi chịu bóng khi trưởng thành vươn lên ở tầng nhô, sinh trưởng trung bình. Tái sinh chồi và hạt khá tốt. Quả chín tháng 8 - 9.

Phân bố:

Thường mọc rải rác ở ven sông, suối hoặc dưới thung lũng ẩm hoặc mọc thành quần thụ lớn gần như thuần lạo vùng núi cao Kông hà Nừng, Ngọc Linh thuộc Gia Lai, Kontum.

Công dụng:

Gỗ dác lõi không phân biệt, màu trắng, mịn. Có thể dùng làm các đồ dùng gia đình và các dụng cụ thông thường.

Tài liệu dẫn: Cây gỗ kinh tế - Trần Hợp, Nguyễn Bội Quỳnh - trang 68.