CƠM NGUỘI

Celtis sinensis Pers, 1805

Celtis willdenowiana Schult., 1820

Sponia willdenowiana G.Don, 1839

Họ: Du Ulmaceae

Bộ: Gai Urticales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây rụng lá mùa khô, cao 15 - 30 m, vỏ màu xám đen, hơi xù xì. Tán lá xỏe rộng. Cành non có lông. Có nhiều lỗ bì tròn. Lá đơn, mọc cách, dài 3 - 8 cm, rộng 2 - 5 cm, hình trứng hoặc hình trứng dẹt, mép lá nửa trên có răng cưa, gốc lệch. Mặt dưới nách lá có càc gân bên có lông màu hung vàng, có 3 gân gốc. Cuống lá dài 0,6 - 1 cm, lúc đầu có lông sau nhẵn. Cây tạp tính. Cụm hoa ở nách lá, gồm 1 - 5 hoa. Cánh đài 4 hình trái xoan tù, có lông ở mép. Nhị 4 dài hơn hoa. Chỉ nhị ngắn. Bầu có lông. Vòi 2 hơi cong, 1 ô, 1 noãn. Quả hình cầu. đường kính 4 - 5 mm, màu đen.

Sinh học, sinh thái:

Cơm nguội là loài cây ưa sáng, gặp ở ven rừng ven ường hoặc trong rừng thưa và được trồng nhiều ở công viên, đường phố ở miền Bắc Việt Nam. Hoa tháng 12 - 1. Quả tháng 8 - 9.

Phân bố:

Trong nước: Cây mọc rải rác ở trong các rừng thứ sinh ở các tỉnh Vĩnh Phú, Hà Tây, Hoà Bình, Quảng Ninh, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên, Ninh Thuận, Bình Thuận.

Nước ngoài: Nhật Bản, Hàn Quốc, Lào, Đài Loan.

Công dụng:

Gỗ màu vàng nhạt, vòng năm không rõ, khá nhẹ, tỷ trọng 0,790, xấu thường hay bị mối mọt, chỉ dùng đóng đồ đạc thông thường. Vỏ có nhiều sợi dùng để làm giấy, bông nhân tạo. Quả có dầu, vỏ quả dùng làm thuốc.

Tài liệu dẫn: Cây gỗ kinh tế - Trần Hợp, Nguyễn Bội Quỳnh - trang 758.