MÂN MÂY

Suregada multiflora (A.Juss.) Baill., 1858

Gelonium multiflorum A.Juss., 1824

Gelonium sumatranum S.Moore, 1925

Suregada sumatrana (S.Moore) Croizat, 1942

Suregada tenuifolia (Ridl.) Croizat, 1942

Họ: Thầu dầu Euphorbiaceae

Bộ: Thầu dầu Euphorbiales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ nhỏ, cao 10 -15 m, vỏ thân màu nâu xám, nứt dọc. Cành vươn dài, không lông, cành non có màu xanh lục rồi xám khi về giá. Lá đơn, mọc cách, có phiến hình bầu dục, lá chét nhọn, hơi tù, thon lại và men theo cuống ở gốc, lá dài 9 - 18 cm, rộng 3 - 6 cm, hơi dày, cứng, mặt trên nhẵn, mặt dưới bóng, cuống lá ngắn 6 - 8 mm, có cánh. Hoa đơn tính, khác gốc,  xếp 5 - 10 cái mọc đối điên với lá, hoa đực có 5 cánh đài gần tròn, phía lưng và mép có lông. Nhị 35 - 50 chiếc. Hoa cái giống như ở hoa đực. Bầu 3 ô, có lông, vòi ngắn, đầu chẻ 2. Quả nang, hình cầu, chia 3 khía, đường kính 2 cm, mọng, vàng khi chín; hạt tròn, đường kính 7 - 8 mm bao bởi áo hạt khi chín có màu trắng.

Sinh thái:

Mọc trong rừng thường xanh hay trảng cây bụi, trên nhiều loại đất khác nhau, ở độ cao 100 - 500 m. Mùa hoa tháng 3 - 5, mùa quả tháng 6 - 8.

Phân bố:

Trong nước:  Hà Giang, Tuyên Quang, Quảng Ninh, Hòa Bình, Hà Nam, Ninh Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh vào đến Kom Tum, Gia Lai, Ninh Thuận, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh, Đồng Nai, TP Hồ Chí Minh.

Nước ngoài: Bangladesh, Campuchia, Trung Quốc, Ấn Độ, Lào, Đảo Sunda Nhỏ, Malaya, Myanmar, Sulawesi, Sumatera, Thái Lan

Công dụng:

Lá nấu nước uống chữa sốt rét. Vỏ trừ giun, nhuận tràng, gỗ hạ nhiệt.

Mô tả loài: Trần Hợp, Phạm Văn Thế, Phùng Mỹ Trung.