KHUYẾT LÁ THÔNG

Psilotum nudum (L.) Griseb., 1805

Lycopodium nudum L., 1753

Hoffmannia aphylla Willd., 1789

Bernhardia antillarum Müll.Berol., 1856

Họ: Khuyết lá thông Psilotaceae

Bộ: Khuyết lá thông Psilotales

Đặc điểm nhận dạng:

Cỏ sống lâu năm, sống bám, cao 20 - 60cm, không có rễ mà chỉ có rễ giả và có bộ phận hấp thụ dạng lông. Thân rễ dài bò, cành nhánh phát triển theo lối phân đôi, đứng hoặc rủ xuống, màu xanh lục. Cánh nhỏ, có tiết diện 3 cạnh, có lỗ khí, màu trắng dày đặc. Lá rất nhỏ, do bị thoái hóa, dai, có tầng chất sừng, không có lỗ khí, mặt lồi lõm không đều. Có ổ bào tử hình cầu, có cuống ngắn, mọc ở nách lá, 3 ô, nứt dọc. Lá bào tử hình trứng rộng, 2 ngả.

Sinh học, sinh thái:

Sống bám phụ sinh trên cây gỗ và trong các hốc đá, ở độ cao 200 - 2.000 m, ở trong hay ven rừng. Tái sinh bằng bào tử và thân rễ.

Phân bố:

Trong nước: Lào Cai (Bắc Hà), Cao Bằng (Nguyên Bình: núi Pia Oắc), Lạng Sơn (Hữu Lũng: làng Mẹt), Vĩnh phúc (Phú Hộ), Hà Nội), Hà Tây (Mỹ Đức, Chùa Hương), Nam Hà, Ninh Bình, Thanh Hóa (Ngoại Thon), Quảng Nam - Đà Nẵng (Đà Nẵng: Liên Chiểu), Gia Lai (An Khê: Sơ Nglang), Ninh Thuận (Ninh Phước: Cà Ná). Nha Trang (Hoàn Bà).

Thế giới: Nam Triều Tiên, nam Nhật Bản, Trung Quốc, Đài Loan. Còn có nhiều ở miền nam nước Mỹ, đảo Becmuda, New Zeland.

Giá trị:

Nguồn gen qúy, hiếm và độc đáo vì là loài thực vật còn sót lại. Dáng cây đẹp, có thể trồng làm cảnh. Toàn cây ngâm rượu, uống trị tổn thương do bị đánh đập, thổ huyết và một số bệnh khác.

Tình trạng:

Biết không chính xác. Có thể đẽ dọa bị tuyệt chủng do môi trường sống là rừng bị tàn phá, thu hẹp nhanh chóng.

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Là đối tượng bảo vệ trong hệ sinh thái tự nhiên của một số khu rừng cấm, một số vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên. Cần đưa trồng làm cảnh như ở Nhật Bản.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - phần thực vật - trang 424.