BÌNH LINH BA LÁ

Vitex trifolia L., 1753

Vitex indica Mill., 1768

Vitex integerrima Mill., 1768

Vitex variifolia Salisb., 1796

Họ: Cỏ roi ngựa Verbenaceae

Bộ: Hoa môi Lamiales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây rụng lá màu khô, cao 7 - 8  m. Vỏ màu nâu xám, nhẵn. Cành non vuông, có lông mịn màu xám; lá kép chân vịt mọc đối, có 3 lá nhỏ, lá giữa lớn, dài 1,5 - 9 cm, rộng 1 - 3 cm, hai lá bên nhỏ hơn, hình trứng, trứng ngược hoặc trái xoan, đầu nhọn hoặc có mũi, gốc hình nêm hay gần tròn, mép nguyên, mặt dưới phủ lông tơ dày màu trắng xám. Gân bên 16 - 24 đôi, cuống lá nhỏ ngắn. Cụm Hoa chùm ở đầu cành, gồm nhiều xim mọc đối, mỗi xim có 3 - 2 hoa. Hoa màu lam nhạt. Đài hợp hình chuống, mép xẻ 5 răng nhỏ đều nhau. Tràng hợp thành ống, trên chia 2 môi, môi trên có 2 thùy tròn, ngắn, mặt trong nhẵn, môi dưới có 3 thùy tròn, có lông rậm. Nhị 4 chiếc, thò ra ngoài, chỉ nhị có lông tơ ở gốc. Bầu tròn dẹt, có tuyến, vòi chẻ đôi; quả hạch gần tròn, có gờ dọc, có đài tồn tại bao tới nửa quả.

Sinh học, sinh thái:

Mọc ở nhoe62u kiểu địa hình và nhiều loại đất khác nhau. Từ trong rừng thường xanh đến các khu vực bờ nước, rừng phục hồi sau nương rẫy. Loài cây ưa sáng, thường mọc ở các rừng thứ sinh, ưa đất ẩm.

Phân bố:

Trong nước: Cây mọc ở hầu khắp các tỉnh trung du và miền núi từ Bắc đến Nam.

Thế giới: Lào, Campuchia, Trung Quốc, Myanmare, Philippine, Madagascar, Malaya, Maluku, Marianas, Marquesas, Đảo Marshall, Mauritius, Mozambique, Myanmar, Nansei-shoto, Nauru, Nepal, New Caledonia, New Guinea, New South Wales, Niue , Lãnh thổ phía Bắc, Philippines, Queensland, Samoa, Society, Solomon, Somalia, Sri Lanka, Sulawesi, Sumatera, Đài Loan, Tanzania, Thái Lan.

Công dụng:

Gỗ nhỏ chỉ dùng đóng đồ đạc thông thường. Cây có chứa tinh dầu, có thể dùng làm thuốc.

Tài liệu dẫn: Cây gỗ kinh tế - Trần Hợp, Nguyễn Bội Quỳnh - trang 775.