TRÀ HOA VÀNG VĂN LANG

Camellia vanlangensis Trinh Ngoc Bon et al., 2023

Họ: Chè Theaceae

Bộ: Chè Theales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ nhỏ thường xanh. Cao 5 - 8 m. Đường kính thân 15 cm ở gốc. Có tán rộng và thưa. Bỏ xanh đen có mảng đốm xám trắng. Đường kính cành non 0.5 cm. Có lông rải rác màu xanh sẫm đỏ. Búp chồi nhỏ, hình nón, đường kính 0.3 cm, mặt ngoài rậm lông trắng. Cuống lá cứng, cong, dài 15 - 19 mm, đường kính 4 - 5 mm, màu đỏ và rậm lông khi còn non, màu xanh thẫm và thưa lông khi già. Phiến lá mỏng như da, hình bầu dục đến tròn dài, rộng 7.5 - 12.5 cm, dài 25 - 33 cm. Mặt xa trục của lá nhẵn, bóng và xanh sẫm. Mặt gần trục có màu xanh nhạt, có lông thưa. Ngọn lá nhọn mũi. Đuôi lá hình tim, uốn nếp. Toàn bộ mép lá có răng cưa nhỏ. Lá hơi cuốn ngoài. Các gân phụ rõ cả hai mặt và không kéo dài đến mép lá. Lá hơi cuốn lõm ở mặt gần trục và vồng lên ở mặt xa trục. Gân chính màu đỏ và có lông tơ ở mặt xa trục khi non, có màu xanh vàng và thưa lông khi già. Gân phụ có 16 - 22 cặp.

Búp hoa màu vàng sáng, hình bầu dục, dài 3.5 cm, đường đính 2.5 cm. Hoa đơn, mọc ở nách chồi, hình cái cốc, đường kính 5 - 8 cm, màu vàng kim loại. Cuống hoa dài 1 cm, đường kính 0.3 cm, được phủ bởi lá bắc và đài hoa, không lông. Hoa 10 - 11 cánh, hình tròn đến hình trứng ngược, dài 2.8 - 4.3 cm, rộng 1.8 - 3.1 cm, nhẵn cả hai mặt, hợp nhất với bộ nhị ở 0.8 - 1.4 cm từ đáy, màu sáng, lõm, ngọn tròn.

Quả nang gần hình cầu, đường kính 4 - 5 cm, bề mặt nhám, chứa 5 hạt. Mỗi hạt nằm trong mỗi ô, hình gần tròn hoặc tam giác tròn góc, đường kính 2. - 2.3 cm, nhẵn, màu nâu đậm.

Sinh học, sinh thái:

Ra hoa vào tháng 10 đến tháng 12 và kết quả vào tháng 12 đến tháng 8 năm sau. Hạt phát tán gần, nên thấy cây con xung quanh gốc cây mẹ Cây mọc dưới tán rừng kín thường xanh ẩm, ở độ cao 600 - 800m

Phân bố:

Loài mới được phát hiện năm 2023 ở Thanh Hóa, Việt Nam. Lá có thể uống được như các loài trà hoa vàng khác. Cần nghiên cứu chuyên sâu về dược tính

Mô tả loài: Phạm văn Thế - Đại học Văn Lang - thành phố Hồ Chí Minh.