PHÁT HIỆN VÀ CÔNG BỐ 1 LOÀI CÓC MÀY MỚI Ở MIỀN TRUNG VIỆT NAM
Jodi J. L. Rowley – Bảo tàng Australia
Hoàng Đức Huy, Lê Thị Thùy Dương – Đại học Khoa học Tự nhiên Tp. HCM. Đậu Quang Vinh – Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, Cao Tiến Trung – Đại học Vinh
Các nhà khoa học Việt Nam và Úc đã phát hiện và công bố loài cóc mày mới với tên khoa học Leptolalax firthi sp. nov trên tạp chí Zootaxa 3321: 56-68 (2012). Loài mới được phân biệt với các loài khác trong cùng giống bởi các đặc điểm: không có những đốm đen hay nâu đậm trên lưng, ngón chân có màng ở gốc, hầu hết con đực có viền da rộng ở bên trên ngón chân thứ 2, kích thước trung bình (26.4 – 29.2 mm ở con đực, 25.7 – 36.9 mm ở con cái), ngực và bụng có màu trắng trong. Tiếng kêu của loài này có từ 2 – 5 nốt với tần số trội 5.4 – 6.6 kHz. Leptolalax firthi có sự sai khác về trình độ gen > 10% so với các loài khác trong cùng giống.
Leptolalax firthi có chiều rộng đầu hơi lớn hơn chiều dài, mõm tròn với đầu mút hơi nhọn (nhìn từ mặt lưng) hay cụt (nhìn nghiêng); mũi gần mút mõm hơn mắt; mắt có con ngươi thẳng đứng, đường kính mắt nhỏ hơn chiều dài mõm; màng nhĩ rõ, tròn, với đường kính nhỏ hơn mắt; không có răng là mía; túi kêu rõ, nằm ở hai bên gốc hàm phía dưới miệng; lưỡi dài, rộng với một khe sâu ở chóp lưỡi; nếp da trên màng nhĩ nổi rõ, chạy dài từ mắt tới gần tuyến nách.
Các ngón chân trước không có màng, đầu mút tròn, hơi phồng, chiều dài ngón I < II = III < IV; mấu lồi trong tròn, lớn so với mấu lồi ngoài nhỏ, hẹp. Chân sau có chiều dài ngón I < II < III < IV; mấu lồi trong hình oval, rõ; không có mấu lồi ngoài. Da lưng màu ghi xám với nhiều nốt sần tròn, nhỏ nằm rải rác; da bụng trơn nhẵn; tuyến ngực và tuyến đùi hình oval; có tuyến bên bụng. Tuyến trên nách màu đồng xám, tuyến ngực màu kem đục, tuyến đùi màu đồng xám lẫn với màu nâu đen. Con ngươi màu vàng sáng với nửa trên hơi có màu cam đồng.
Hiện tại loài này được ghi nhận trong sinh cảnh rừng thường xanh ở độ cao 860 – 1720 m thuộc tỉnh Kon Tum và Quảng Nam. Những đợt khảo sát vào mùa mưa (tháng 7 năm 2007 và 2009) chỉ ghi nhận được 4 cá thể cái trong khi vào cuối mùa khô (cuối tháng 3, đầu tháng 4 năm 2010) hàng trăm cá thể đực được ghi nhận ven bờ suối.
|
|
|
|
Cóc mày firthi - Leptolalax firthi - Ảnh:Đậu Quang Vinh – Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật |
|
|
|
|
|
Cóc mày firthi - Leptolalax firthi - Ảnh: Lê Thị Thùy Dương – ĐH KHTN Tp. HCM |
|
|