|
GIỔI LÔNG
GIỔI LÔNG
Michelia balansae
(DC.) Dandy, 1927.
Magnolia balansae
DC. 1904
Michelia baviensis Fin. & Gagnep. 1906.
Họ: Ngọc lan Magnoliaceae
Bộ: Ngọc lan Magnoliales
Mô tả:
Cây
gỗ cao 8 - 15m, đường kính 40cm, vỏ màu lục xám nâu, nhẵn, thịt vỏ màu vàng
xám. Cành non màu đen nhạt phủ lông mềm màu gỉ sắt, có vết sẹo của lá hình tròn,
mép lồi.
Lá đơn nguyên mọc cách, phiến dày, cứng giòn, dài 10 - 17cm,
rộng 5 - 9cm, hình thuỗn hoặc trái xoan trứng, đầu có mũi nhọn ngắn, gốc hình
nêm rộng, mặt dưới màu lục nhạt, có lông màu gỉ sắt ánh bạc. Cuống lá dài 2,5 -
4cm, gốc hơi phình to.
Hoa lưỡng tính mọc ở nách lá. Hoa lớn màu trắng.
Bao hoa 9 cánh, hình thìa đến hình mác, đầu tròn, xếp 3 vòng, nhị nhiều,
chỉ nhị ngắn. Lá noãn nhiều, hình trứng, vòi cong, phủ lông màu gỉ sắt. Quả
kép do nhiều đại hợp thành. Đại đầu có mũi nhọn, và lỗ bì màu trắng, khi chín
nứt thành 2 mảnh. Mỗi đại chứ từ 1 - 5 hạt màu đỏ, vỏ ngoài chất thịt, vỏ trong
cứng.
Sinh học và sinh thái:
Ra hoa tháng 4 - 5, có quả tháng 9 - 10. Cây chịu bóng, mọc rải
rác trong rừng ẩm nơi đất giầu dinh dưỡng.
Phân bố:
Trong nước:
Yên Bái (Đồng Tâm), Hà Giang, Tuyên Quang, Phú Thọ (Chân Mộng,
Xuân Sơn), Vĩnh Phúc, Hà Tây (Ba Vì), Thanh Hoá (Yên Cát), Nghệ An, Quảng Bình.
Thế giới:
Trung Quốc (Vân Nam, Quảng Tây, Hải Nam).
Giá trị:
Gỗ tốt, có mùi thơm, ít bị mối mọt, dùng trong xây dựng nhà cửa,
đóng đồ, làm hàng mỹ nghệ. Hạt dùng làm gia vị.
Tình trạng:
Ở
nhiều điểm cư trú như Đồng Tâm (Yên Bái), Chân Mộng (Phú Thọ), Yên Cát (Thanh
Hoá) rừng đã bị tàn phá nghiêm trọng. Cây cho gỗ, bị khai thác khắp nơi.
Phân hạng:
VU A1c,d.
Biện pháp bảo vệ:
Không chặt phá những cây trưởng thành còn sót lại ở các điểm phân
bố, nhất là ở Xuân Sơn, Ba Vì. Có thể tìm nguồn giống mang về trồng tại Trạm Đa
dạng sinh học Mê Linh (Vĩnh Phúc).
Tài liệu dẫn:
Sách đỏ Việt Nam năm 2007 - phần thực vật – trang 271.
|
|