RÁI CÁ THƯỜNG

Lutra lutra (Linnaeus, 1758)

Mustela lutra Lin,1758

Họ: Chồn Mustelidae

Bộ: Thú ăn thịt Carnivora

Đặc điểm nhận dạng:

Rái cá thường có thân hình dài, mềm dẻo. Mõm ngắn, đầu hơi dẹp bề ngang. Có màng bơi da trần phủ hết ngón. Vuốt ngòn chân dài thò ra khỏi ngón nhưng ngắn và tù. Tai nhỏ, vành tai tròn có nắp che lỗ tai. Bộ lông màu xám đến nâu hung đốm hoa râm, hơi thô; phần bụng màu xám tro, họng và má phớt trắng. Lông đệm dày không thấm nước. Dài đuôi xấp xỉ nửa dài thân, đuôi dài tròn đều nhỏ dần từ gốc đến mút đuôi. Da mũi trần có viền hình chiếc đe.

Sinh học, sinh thái:

Thức ăn chủ yếu gồm cá, sau đến cua, ốc và một số động vật thủy sinh khác. Vùng sống và hoạt động gắn liền với các thuỷ vực (bờ biển, sông ngòi, đầm hồ, khe suối, ao) chủ yếu ở các vùng rừng núi. Rái cá thường kiếm ăn ở các vực nước trong. Rái cá đào hang làm tổ ở bờ các thuỷ vực kể trên, trong các hốc đá, hố cây hoặc sử dụng các hang đá có sẵn. ở các vùng thuỷ triều chúng hoạt động theo con nước, lúc nước lên. Vì vậy, chúng có thể hoạt động cả ban ngày nếu không bị uy hiếp. Rái cá sống theo gia đình, mỗi đàn 3 - 5 con. Nhưng khi kiếm ăn chúng có thể tập trung thành đàn trên dưới 10 - 12 con. Rái cá thường đẻ tập trung vào các tháng 2 - 4 hàng năm, mang thai khoảng 61 ngày, đẻ con trong các hốc cây, hoặc hang đất, đá, mỗi lứa 2 - 4 con. Rái cá mẹ chăm sóc con khoảng 2-3 tháng, rái cá con sống với bố mẹ cho đến khi gần thành thục hoàn toàn.

Phân bố:

Trong nước: Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái, Bắc Kạn, Hoà Bình, Quảng Ninh, Hà Nội, Gia Lai, Lâm Đồng.

Thế giới: Phân bố rộng ở châu Âu và châu Á.

Giá trị:

Có giá trị nghiên cứu khoa học và góp phần điều hoà số lượng cá thể các quần thể động vật, thực vật thuỷ sinh.

Tình trạng:

Trước đây rất phổ biến ở các thuỷ vực, hiện nay số lượng bị giảm sút nhiều do săn bắt lấy da lông buôn bán và môi trường sống bị suy thoái.

Phân hạng: VU A1c,d C1+2a.

Biện pháp bảo vệ:

Đã được đưa vào Sách đỏ Việt Nam và nhóm IB Nghị định 32/2006/NĐ-CP. Cần nghiêm cấm săn bắt, buôn bán, và làm suy thoái, ô nhiễm môi trường thuỷ vực.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - phần động vật – trang 31.