CHỒN DƠI
CHỒN DƠI
Cynocephalus
variegatus
(Audeberd, 1799)
Galeopithecus
variegatus
Audebert,1799
Galeopterus
peninsulea
Thomas, 1909
Họ:
Chồn dơi Cynocephalidae
Bộ:
Cánh da Dermopterra
Đặc điểm nhận
dạng:
Đầu rộng, tai
ngắn tròn hoặc tù.
Mắt to,
màu nâu đỏ hay nâu lục nhạt. Màng da nối từ cổ với chi trước, chi sau tới hết
các ngón chân và bao phủ tới đầu mút đuôi. Lông trên lưng và mặt mang da màu xám
tro với nhiều lốm đốm màu trắng nhạt. Lông bụng và mặt dưới màng da hung đỏ hoặc
nhạt hơn, không có đốm. Con cái có màu xám, con đực màu sáng hơn chuyển dần sang
màu nâu, thậm chí hơi đỏ. Chiều dài chi trước và chi sau gần bằng nhau, có 5
ngón. Các ngón chân nối nhau bằng màng da tới tận gốc vuốt chân. Đuôi dài chỉ
bằng khoảng 1/3 dài thân.
Sinh
học, sinh thái:
Chồn
dơi sống đơn lẻ trong các khu
rừng nguyên sinh hay thứ sinh có nhiều
cây gỗ to trên núi cao và vùng đất thấp. Chồn dơi hoàn toàn sống trên cây.
Chúng bò trên cây giỏi nhưng chậm, có thể
bay liệng từ cây này sang cây khác với khoảng cách khá xa. Hoạt động vào ban
đêm. Thức ăn là quả cây rừng, trứng chim và chim non. Chồn dơi nuôi trong chuồng
bằng các loại quả mềm và rau xanh như: chuối, đu đủ, cam, soài, rau diếp... Làm
tổ trong bọng cây to cao 20 - 50 m.
Mùa sinh sản từ
tháng 6 đến tháng 9. Mang thai khoảng 8 tuần. Đẻ mỗi lứa 1 con. Con sơ sinh yếu
được nuôi trong túi do màng da ở phần đuôi tạo thành. Túi da mềm và ấm, con non
sống trong túi đến khi tự lập. Con non chưa cai sữa, mẹ đã chửa lứa tiếp theo.
Phân bố:
Trong nước:
Lai Châu, Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Thừa Thiên - Huế, Kontum, Gia
Lai, Đắk Lắk, Đồng Nai, Bình Phước, Tây Ninh.
Thế giới:
Ấn Độ,
Thái Lan, Malaixia, Indonesia, Lào, Cambodia.
Giá trị:
Loài thú quý,
hiếm, đã được đưa vào Sách đỏ thế giới.
Tình trạng:
Độ suy giảm
quần thể ít nhất 50% trong 10 năm gần đây do chặt phá rừng làm mất nơi cư
trú của chúng. Nơi cư trú suy giảm nghiêm trọng. Diện tích phân bố mở rộng hiện
nay ước tính dưới 20.000 km2; nơi cư trú giảm từ 2000 km2
còn lại dưới 500 km2
Phân hạng:
EN
A1c C1
Biện pháp bảo vệ:
Đã được đưa vào
Sách đỏ Việt Nam (1992, 2000). Cấm tuyệt đối săn bắn. Xây dựng các khu bảo tồn
có chồn dơi sinh sống. Tìm cách nuôi, nhân giống trong vườn thú.
Tài liệu dẫn:
Sách đỏ Việt Nam – trang 31.