BÁT NHA
CHANG CHANG
CHANG CHANG
Pentaspadon annamense
(Evrard & Tardieu) P.H. Ho 1992
Microstemon
poilanei
Evrard & Tardieu, 1961
Họ: Đào lộn hột Anacardiaceae
Bộ:
Cam Rutales
Đặc điểm nhận
dạng:
Cây gỗ nhỡ, cao
10 - 20 m, đường kính thân 40 - 60 cm, có
rễ bạnh vè to, trồi cao trên mặt đất. Vỏ
màu xám hay xám trắng, dày 2 cm. Cành non không lông. Lá kép lông chim một lần,
lẻ, dài 15 - 20 cm, mang 9 - 15 lá chét. Lá chét hình trứng, dài 5 - 8 cm, rộng
2 - 3 cm, chóp lá nhọn, gốc tù hay tròn, hơi bất xứng; gân bên 10 - 12 đôi. Cụm
hoa hình chuỳ ở đỉnh cành, dài 20 - 25 cm, có lông. Hoa màu trắng, thơm. Đài
hình chén, có 5 thuỳ ở đỉnh, có lông. Tràng 5, dài 1 - 2 mm. Nhị
hữu thụ 5, bao phấn màu vàng, không có nhị
lép.
Quả hạch , hình trái xoan.
Sinh học, sinh
thái:
Mùa hoa tháng 4 -
7. Tái sinh bằng hạt và bằng chồi. Gặp rải rác trong rừng ẩm, ở sườn núi hay ven
suối, trong rừng rậm thường xanh nhiệt đới mưa mùa ẩm, ở vùng đất thấp (không
cao quá 600 - 700 m), ở sườn núi hay ven suối, trên đất feralit màu vàng đỏ
hay đất dốc tụ, thường mọc chung với Cọ phèn (Protium serratum), Sao đen
Hopea odorata, Lòng mang lá nhỏ Pterospermum pierrei, Kơ nia
Irvingia malayana.
Phân bố:
Trong nước: Khánh
Hoà (hòn Vọng Phu, Hòn Hèo, Hòn Bà), Ninh Thuận (Cà Ná).
Nước ngoài: Chưa
có dẫn liệu.
Giá trị:
Loài đặc hữu của
Việt Nam. Gỗ trắng, mịn, không bị mối mọt, dùng trong xây dựng và đóng đồ dùng
gia đình, làm ván sàn xuất khẩu.
Tình trạng:
Mới gặp ở hai
điểm. Là đối tượng lấy gỗ nên thường bị tìm kiếm khai thác. Khu phân bố hẹp lại
thường xuyên bị tác động bởi chặt phá rừng, nơi cư trú bị xâm hại, số lượng cá
thể trưởng thành suy giảm nhanh.
Phân hạng:
EN B1+2e .
Biện pháp bảo vệ:
Loài đã được ghi
trong Sách Đỏ Việt Nam (1996) với cấp đánh giá "biết không chính xác" (K). Đã
được bảo vệ trong Khu bảo tồn thiên nhiên thuộc tỉnh Ninh Thuận. Thu thập hạt
giống để trồng.
Tài liệu dẫn:
Sách đỏ Việt Nam 2007 - phần thực vật - trang 46.