Ardisia mamillata
Hance, 1884.
Họ: Đơm nem Myrsinaceae
Bộ: Anh thảo Primunales
Đặc điểm nhận dạng:
Cây nửa bụi nhỏ, cao 7 - 20cm, toàn thân, lá và cụm hoa bao
phủ đầy lông dài phân đốt màu rỉ sắt, lá mọc cách, phiến hình trứng ngược, dài 9
- 13cm, rộng 3 - 4,5cm, mỏng, tù ở đầu, hình nêm ở gốc, mép khía răng cưa tròn,
có điểm tuyến ở mép và mặt dưới lá; gân bậc hai ít rõ, cuống dài 5 - 10cm. Cụm
hoa tán đơn, mọc ở đầu cành ngắn, có cuống dài 8 - 12mm. Hoa mẫu 5. Lá đài hình
mác nhọn, có điểm tuyến. Cánh hoa màu tím hoặc trắng, có điểm tuyến. Quả hình
cầu, có điểm tuyến, đường kính 5 - 7mm, 1 hạt, lõm ở gốc.
Sinh học, sinh thái:
Loài chịu bóng, mọc dưới tán
rừng rậm nhiệt đới thường xanh mưa mùa ẩm, ở độ cao 400 - 1500m. Mùa hoa và quả gần như
quanh năm. Tái sinh bằng hạt kém.
Phân bố:
Việt Nam: Lào Cai (Sapa), Lạng
Sơn (Mẫu Sơn), Hòa Bình (Phương Lâm).
Thế giới: Trung Quốc.
Giá trị:
Cây làm thuốc chữa thanh nhiệt,
chữa sốt, đau xương và một số bệnh khác.
Tình trạng:
Là đối tượng khai thác cây thuốc của đồng bào nên loài này hiện đang bị khai
thác ráo riết. Môi trường sống cũng bị thu hẹp do nhu cầu khai thác rừng, đốt
rừng làm nương rẫy.
Đề nghị biện pháp bảo vệ:
Bảo vệ loài trong tự nhiên,
không chặt phá, khai thác bừa bãi. Đưa về trồng để tạo nguồn nguyên liệu. Điều
tra thêm nơi phân bố và tình trạng.