TRẨU

Aleurites montana (Lour.) Wils., 1863

Aleurites montana (Lour.) Wilson

Aleurites cordata (Thunb.) R. Br. ex Steud.

Aleurites vernicia Hassk.

Họ: Thầu dầu Euphorbiaceae

Bộ: Thầu dầu Euphorbiales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ cao 12 - 15m, rụng lá mùa khô. Thân thẳng tròn, cành non có lỗ bì rõ. Vỏ màu xám, thĩt vỏ màu hồng, có nhựa mũ trong. Lá đơn, mọc cách, chia 3 - 5 thùy sâu. Phiến lá dài 8 - 20cm, rộng 6 - 18cm, gốc hình tim hay gần hình tròn, mép không có răng, giữa nách các thùycó tuyến hình cốc, gân gốc 5. Cuống lá dài 7 - 17cm, đỉnh có 2tuyến màu nõn chuối, có chân.

Hoa mùa trắng hoặc hồng nhạt làm thành chùm hay chùy ở đầu cành. Hoa đơn tình cùng gốc hoặc khác gốc. Hoa đực có cánh đài hợp chia 2 - 3 thùy, cánh tràng 5, đĩa mật khá rõ. Nhị 8 - 10 chiếc. Hoa cái có bao hoa giống hoa đực. Bầu 3 ô, mỗi ô một noãn, vòi nhụy xẻ đôi; quả hạch hình cầu, đường kính 3 - 5cm, có 3gờ nổi rõ, vỏ quả nhăn nheo.

Sinh học, sinh thái:

Cây ưa sáng, sinh trưởng nhanh, ưa đất ẩm tốt nhiều màu, tái sinh rất tốt. Hoa tháng 2 - 3. Quả tháng 9 - 10 hàng năm.

Phân bố:

Trong nước: Cây mọc tự nhiên hay được gây trồng ở hầu hết các tỉnh Bắc bộ và Trung bộ đến độ cao 1.000m.

Nước ngoài: Trung Quốc...

Công dụng:

Gỗ màu trắng mềm, dễ bị mối mọt, dùng chế bột giấy hay có thể đóng đồ đạc thông thường. Vỏ đốt thành than hoạt tính. Hạt có dầu (khoảng 35%), dùng trong công nghiệp xà phòng, làm sơn...

Tài liệu dẫn: Cây gỗ kinh tế - Trần Hợp, Nguyễn Bội Quỳnh - trang 201.