Bọ que Diapheromera femorata sự diệu kỳ của thiên

Pmytrung · Thứ 2 Tháng 1 24, 2005 2:37 pm

BỌ QUE DIAPHEROMERA FEMORATA LOÀI MA QUÁI HAY SU DIỆU KỲ CỦA THIÊN NHIÊN HOANG DÃ ?

Chuyến du lịch dã ngoại của nhóm XÔNG PHA chúng tôi đến khu bảo tồn thiên nhiên Vĩnh Cửu Đồng Nai được khởi hành tại thành phố Hồ Chí Minh từ rất sớm. Tâm trạng của tôi cực kỳ háo hức, bởi lẽ lần đầu tiên trong đời tôi cảm nhận được cái cảm giác rất lạ - khám phá thiên nhiên hoang dã và nhất là tối nay chúng tôi sẽ được ngủ trong các lều tạm ở giữa rừng. Tôi tự nhủ có khi nào tối nay mình sẽ trở thành bữa tối tuyệt vời cho các loài thú ăn thịt, hay ít nhất cũng là bữa chén no nê của các Nàng vắt rừng đói khát hay không ? . Khẽ rùng mình nhưng cảm giác lo sợ chỉ là thoáng qua vì cảm giác ấy không thể thế chỗ cho những bất ngờ, thú vị đang đón chờ tôi trước mắt.

Con đường ngoằn ngèo, uốn lượn như giải lụa đào đã đưa bước chân những người lữ hành chúng tôi đến nơi tập kết. Hai bên đường những cánh rừng mưa nhiệt đới xanh bát ngát, trải dài. Những đàn bướm rừng thi nhau vui đùa và uống những giọt mật hoa thơm phức của những bông hoa đầu mùa. Đâu đó những tiếng chim gọi bầy xen lẫn tiếng róc rách của dòng suối, những âm thanh rin rít của những loài côn trùng đất (không ngủ). Chúng hoà quyện vào nhau nghe đến là lạ tai. Thỉnh thoảng một vài chú Sóc bông tinh nghịch chuyền từ cành cây này qua cành khác, đôi khi chúng còn chạy tung tăng trước mũi xe của tôi nữa chứ – “này anh bạn, tay lái của tớ không tốt lắm đâu nhé và tớ cũng chẳng muốn gây tại nạn giao thông cho bạn nhóc đâu”. Bất chợt một cảm giác lành lạnh của một luồng hơi nước rừng sâu như phả vào mặt tôi (không giống với cái lạnh trong văn phòng nơi tôi làm việc) thật dễ chịu .
Nơi ở của chúng tôi là một khu đất khá rộng xung quanh bao bọc bằng những dây leo chằng chịt và những cây cổ thụ. Một ngôi nhà nhỏ của các chiến sỹ bảo vệ rừng ngay cạnh, là nơi chúng tôi đề phòng hữu sự “trời mưa” nghe nói những cơn mưa rừng vừa dai vừa dữ dội làm cho cả nhóm cũng thấy ớn. Vừa đặt chân đến nơi là tôi tò mò khám phá ngay những gì có ở xung quanh mình. Thích thật bao nhiêu là hoa, bao nhiêu là bướm. Trong lúc tôi cố dang tay ra để ôm ghì vào lòng mình một thân cây cổ thụ, một cảm giác hình như có cái gì đó đang ngọ ngậy, nhồn nhột trong lòng bàn tay trái của tôi. Tôi rụt tay lại và quan sát nhưng chẳng thấy gì ngoài lớp vỏ cây rừng bạc phếch vì dám thi gan cùng tuế nguyệt và một cành cây khô nhỏ xíu treo lủng lẳng dưới lớp màng nhện cũ mèm. Trong lúc tôi quan sát bất chợt cành cây khô chuyển động, tôi hét lên …ma ! ở đây có ma ! cành cây biến thành ma … mọi người đổ xô đến chỗ tôi. Chưa kịp hoàn hồn thì một thành viên trong đoàn cầm cái nhánh cây khô đó và giải thích cho tôi cùng mọi người trong đoàn: Đây là loài côn trùng đấy chứ chẳng có ma nào đâu mà sợ. Tên loài này là BỌ QUE.
Hình ảnh

Bọ que - walkingstick, có tên khoa là Diapheromera femorata thuộc họ Bọ que Phasmatida, bộ cánh thẳng Orthoptera, lớp côn trùng Insecta. Thân mảnh, dài một số con trưởng thành ở vùng rừng mưa nhiệt đới chiều dài của chúng có thể đạt tới 300mm, râu (antten) dài và dẹt, hàm nhai, chân có 6 chiếc dài, mảnh, cánh thẳng, lớp ngoài được bao bọc bởi chất kittin cứng, cánh trong có màu trắng , hồng hoặc đỏ ở gốc cánh. Chân sau của chúng rất phát triển nhằm thích nghi với những bước đi nhảy như ở một số loài cào cào, châu chấu trong bộ cánh thẳng Orthoptera. Một số loài ở vùng Bắc mỹ thường không có cánh. Là loài côn trùng cổ được tìm thấy từ hậu kỷ Triassic, một trong những loài côn trùng được các nhà phân loại sinh học hết sức quan tâm. Đây là loài loài điển hình của sự tiến hoá bởi những chọn lọc tự nhiên mà còn tồn tại cho đến ngày nay. Tên họ (family) của loài Bọ que Phasmatida là từ được lấy theo tiếng Latin (phasma) có nghĩa là ma thuật, bóng ma. Để thu mẫu loài này trong hoang dã rất khó đối ngay với cả những chuyên gia về sưu tập và phân loại. Đối với hoá thạch của loài này còn cực kỳ quí hiếm hơn – do vậy một số mẫu hoá thạch ít ỏi của loài này chỉ có trong các bảo tàng viện lớn trên thế giới.
Đặc điểm chính của loài côn trùng này trông rất giống với cành cây khô. Đây là một sự ngụy trang, bắt trước, thích nghi rất hoàn hảo của loài côn trùng nhỏ bé này để tìm kiếm thức ăn và lẩn trốn kẻ thù.
Những nghiên cứu mới nhất về sinh sản của loài Bọ que được ghi nhận là loài lưỡng tính. Một số loài đơn tính hoặc sinh sản không hoàn toàn đơn tính. Những loài đơn tính chúng thường kết đôi và làm tổ đẻ trứng vào đầu mùa mưa. Cũng giống như hầu hết các loài côn trùng khác chúng có tập tính đa thê (nhiều cá thề đực giao phối với một cá thể cái và một cá thể đực cũng có thể giao phối với nhiều cá thể cái). Về vòng đời và ấu trùng của Bọ que được ghi nhận là khoảng từ 1 đến 2 năm, tùy loài khác nhau, nhưng chưa có tài liệu nghiên cứu chi tiết nào.
Thức ăn của loài này chưa được ghi nhận cụ thể, nhưng có thề chúng ăn lá cây, thảm mục thực vật như một số loài côn trùng “hàm nhai - mouthparts chewing” khác.
Có khoảng 30 loài Bọ que ở vùng Bắc Mỹ và hơn 2000 loài đã được tìm thấy và định danh trên khắp thế giới trong 4 họ Bọ que gổm Phasmatida, Phasmatoptera, Phasmatodea và Cheleutoptera. Nơi sống chủ yếu của loài này ở rừng mưa nhiệt đới, cận nhiệt đới. Ở Việt Nam Bọ que có mặt hầu khắp cả nước và có khoảng 25 loài đã được tìm thấy và định danh ([email protected])

Quá mải lắng nghe những lời giải thích rất rõ ràng về loài côn trùng lạ mà chưa một lần được nhìn thấy tôi cảm thấy mình như được bổ xung một khối lượng khổng lồ về kiến thức phân loại sinh học. Lúc này tôi được mọi người giới thiệu về anh Phùng Mỹ Trung hiện đang công tác tại Hải Quan Đồng Nai. Anh là người rất say mê nghiên cứu các loài sinh vật hoang dã. Với vẻ mặt nghiêm nghị anh Trung cho biết rằng kiến thức về phân loại của anh còn rất hạn chế và luôn luôn cần học tập và trau dồi hơn nữa. Thật là thú vị phải không các bạn xung quanh tôi còn bao nhiêu điều chưa biết và

CÓ AI HỎI GÌ NỮA KHÔNG … ?
Hình ảnh

Bọ que Diapheromera femorata sự diệu kỳ của thiên

Ai đang trực tuyến?