Những con lợn ỉ mỡ (còn gọi là lợn ỉ nhăn) cuối cùng đang được nuôi trong các hộ nghèo nhất ở Thanh Hóa. Do ít nạc, chậm lớn nên rất khó thuyết phục người dân nuôi loài vật có thịt thơm ngon này
Trong tập bản đồ mới nhất về các giống vật nuôi ở Việt Nam do Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn phát hành, lợn ỉ mỡ (hay còn gọi là lợn ỉ nhăn) được xếp vào loài đã bị tuyệt chủng. Nhưng trong chuyến khảo sát tại một vùng biển nghèo ở Thanh Hóa, các nhà khoa học Đại học Hồng Đức phát hiện một số con lợn ỉ được nuôi giữ bởi những hộ nghèo nhất nhì trong vùng.

Vì sao một giống lợn có thịt thơm ngon, dễ nuôi lại suýt bị tuyệt chủng? Kỹ sư Nguyễn Như Cương, trưởng phòng Khoa học Đại học Hồng Đức, cho biết nhược điểm của giống lợn này là thịt ít mỡ nhiều (tỉ lệ nạc chỉ đạt 36% trong khi mỡ lại chiếm đến 54%). Nuôi lợn ỉ cả năm cũng chỉ đạt 40-50 kg, trong khi giống lợn thịt nuôi sáu tháng đã đạt 70-80 kg.

Đã hơn 10 năm qua từ lúc tìm lại được giống lợn ỉ, cứ vào những ngày cuối tuần, kỹ sư Cương lại lọc cọc đạp xe hơn 30 km đi và về xã Hoằng Hóa để thăm lợn. Ông Cương cho biết, kế hoạch điều tra, bảo tồn giống lợn đã được tiến hành; nhưng thuyết phục thêm người dân chịu nuôi con vật này là bài toán khó vì không kinh tế.

Nếu các năm từ 2001 đến 2003 có 50 lợn ỉ cái và 4 lợn đực giống được bảo tồn ở khu vực này, thì đến nay chỉ còn 30 lợn cái và 4 lợn đực. Suốt 10 năm qua, kỹ sư Cương đã gõ cửa nhiều doanh nghiệp, trại chăn nuôi..., một số nơi đã nhận giống và nuôi thử. “Thế nhưng nuôi một thời gian, họ lại thông báo ngưng vì lợn phát triển chậm chạp và không kinh tế”. Vì vậy, con vật này hiện vẫn được bảo tồn chủ yếu dựa vào những hộ nghèo chịu nuôi dưới sự hỗ trợ của Nhà nước.

Người nuôi lợn ỉ được hỗ trợ phối giống, lợn đẻ một ổ sẽ được giúp 300.000 đồng, lợn con giống cái sẽ được bao tiêu hơn hai giá. Ông Cương cho biết nhóm bảo tồn lợn ỉ vẫn đang tìm kiếm địa chỉ những doanh nghiệp quan tâm đến thịt lợn truyền thống vốn thơm ngon và sạch (không có kháng sinh). Thế nhưng hy vọng cũng chỉ là hy vọng. Hiện mỗi năm Nhà nước phải chi phí 30 triệu đồng và không nhận lại được gì ngoài ý nghĩa bảo tồn một quỹ gene quý.

Kỹ sư Cương không nguôi lo lắng đến một lúc nào đó, nếu Nhà nước không gánh tiếp, con vật này có lẽ tuyệt chủng thật. Ông bộc bạch, tự thân con lợn ỉ vốn đã là một nguồn gene quý, một khi chúng mất đi thì dù công nghệ có phát triển đến đâu đi nữa cũng rất khó lòng tạo ra những con vật hài hòa và ngộ nghĩnh với cái mặt nhăn, mõm ngắn và bụng xệ hầu như quét đất như thế.

(Theo Tuổi Trẻ)