BỌ CHÓ BÔNG TO

Buddleja macrostachya Benth. 1835.

Họ: Bọ chó Buddlejaceae

Bộ: Hoa mõm sói Scrophulariales

Mô tả:

Cây gỗ nhỏ, dạng bụi, cao đến 6 m. Cành 4 cạnh, thường có 4 cánh, có lông hình sao. Lá mọc đối. Phiến lá hình mác bầu dục, dài 4 - 30cm, rộng 1 - 7cm, đầu nhọn, gốc men theo cuống ngắn, mép có răng không đều, mặt dưới có lông đậm màu trắng bạc. Cụm hoa mọc ở đầu cành, hay nách lá, chùm xim dạng bông, dài 5 - 25cm, rộng 2,5 - 3,5cm. Hoa mẫu 4. Đài hình chuông, dài 4 - 6mm. Tràng màu kem, có họng màu tím hoặc tím hoa cà, vàng cam hoặc đỏ, dài 9 - 15mm, có lông sao ở mặt ngoài, có lông nhung ở mặt trong (trừ phần gốc); sống tràng dài 8,5 - 11mm, thùy tràng gần hình tròn, dài 2 - 4mm, rộng 2 - 3mm.

Nhị đính cách họng tràng 1mm, chỉ nhị rất ngắn. Nhụy dài 5,5 - 8,5mm, bầu hình trứng dẹt, phủ lông hình sao, vòi có lông hình sao ở phần dưới, núm hình chùy. Quả nang hình trứng hẹp, dẹt một bên, dài 7 - 10mm, rộng 3 - 4mm và dày 2 - 3mm, phủ lông hình sao. Hạt có vân, hình bầu dục, dài 0,5 - 0,6mm, rộng 0,2 - 0,3mm và dày 0,2mm, có 2 cánh dài hẹp ở hai đầu.

Sinh học:  Mùa hoa tháng 12, mùa quả tháng 5.

Nơi sống và sinh thái:

Cây mọc ở độ cao 1800 - 2000 m, ở ven rừng rậm hay trong trảng cây bụi trên núi đá vôi.

Phân bố:

Việt Nam: mới chỉ gặp ở Lào Cai (Bát Xát: giữa Trinh Thượng và Mường Hum.).

Thế Giới: Trung Quốc, Ấn Độ, Mianma, Thái Lan.

Giá trị: Nguồn gen qúy hiếm.

Tình trạng: Loài hiếm. Mức độ đe dọa: Bậc R.

Đề nghị biện pháp bảo vệ: Chọn một khu núi đá vôi có loài này để bảo vệ.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - trang 73.