DẦU CON RÁI

Dipterocarpus alatus Roxb.

Họ: Dầu Dipterocarpaceae

Bộ: Bông Malvales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ lớn, thân tròn, thẳng, cao 40 - 50m (70m) chiều cao dưới cành 25 - 30m, đường kính 70 - 80cm. Vỏ màu xám nâu bong thành những mảnh nhỏ. Cành có đường kính lớn, cành non, cuống và mặt dưới lá phủ lông hình sao. Tán hình nón khá dầy. Lá đơn mọc cách hình trứng hay trái xoan thuôn dài 25 - 30cm, rộng 8 - 15cm, gân bên 15 - 20 đôi. Có lá kèm lớn tạo thành lớp búp màu đỏ dài 5 - 6cm hay hơn, cuống dài 3 - 4cm. Cụm hoa dài 12cm, hoa gần như không cuống. Ống đài có 5 cánh, hai cánh đài to hơn các cánh đài khác. Nhị nhiều 28 - 32, đính thành 2 vòng. Quả lớn, đường kính 24cm, có 5 gờ phát triển, có 2 cánh đài phát triển dài 11 - 15cm, rộng 2 - 4cm, có 3 - 5 gân, 3 gân dài tới đỉnh.

Phân bố:

Phân bố rộng rãi ở các nước Đông nam châu Á, rất phổ biến ở hầu hết các tỉnh miền Đông nam bộ Việt Nam. Ngoài ra chúng còn phân bố nhiều ở Lào, Campuchia, Thái Lan. Bangladesh, India (Andaman Is., Assam), Myanmar, Philippines.

Công dụng:

Gỗ màu nâu đỏ nhạt, thớ gỗ thô, Tỷ trọng 0,70 - 0,90, bền, nếu bị để ra ngoài mưa nắng sẽ mau hỏng, Dễ gia công dùng trong xây dựng, đóng đồ thông thường. Dầu là nguyên liệu tốt cho ngành sơn, vẹcni. và có thể dùng trét thuyền và các đồ dạc chống nước. Loài này được đưa vào sách đỏ IUCN năm 2000 mở mức độ Endangered A1cd+2cd, B1+2c. Tuy nhiên ở Việt Nam cây còn nhiều và khá phổ biến.

Tài liệu dẫn: Cây gỗ kinh tế - Trần Hợp, Nguyễn Bội Quỳnh - trang 135.