TI RAN TÍA

Tirania purpurea Pierre, 1895

Họ: Bạch hoa Capparaceae

Bộ: Bạch hoa Capparales

Mô tả:

Cây bụi cao 1 - 2 m, thân có rãnh dọc, mịn, mang từng cặp gai cong xuống, dài 1cm, đầu màu vàng. Lá không lông, có phiến dài 4 - 6cm, rộng 2,7 - 3,5cm, ốc hình tim, đầu tù. Có 4 đôi gân bậc hai, cuống lá dài 4 - 6mm. Hoa mọc đơn độc ở nách lá, có cuống dài 1,5cm, mảnh.

Lá đài 4, màu đỏ tía. Nhị 20 - 26, dài 1cm. Bầu có 4 ô. Quả hình cầu, đường kính 1cm, vỏ có những mụn nhỏ, mịn (gống vỏ quả vải).

Sinh học:

Mùa hoa tháng 2 - 3. Cây tái sinh chủ yếu bằng hạt.

Nơi sống và sinh thái:

Cây ưa sáng, chịu khô hạn. Mọc rải rác trong các trảng cây bụi hay rừng thưa, chủ yếu ở gần biển.

Phân bố:

Loài đặc hữu hẹp của Việt Nam, mới chỉ gặp ở 3 điểm thuộc các tỉnh Khánh Hòa (Nha Trang), Ninh Thuận (Phan Rang - Tháp Tràm: Ba Râu), Bà Rịa - Vũng Tàu (Bà Rịa).

Giá trị:

Nguồn gen qúy, hiếm và độc đáo. Loài duy nhất của chi Tirania.

Tình trạng:

Mức độ bị đe dọa: Bậc T.

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Bảo vệ loài trong tự nhiên, không chặt phá. Đưa về trồng để giữ nguồn gen. Điều tra thêm nơi phân bố và tình trạng.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - trang 284.