THẰN LẰN CHÂN NGÓN PHƯỚC BÌNH

Cyrtodactylus phuocbinhensis Nguyen et all, 2013

Họ: Tắc kè Gekkonidae

Bộ: Có vảy Squama

Đặc điểm nhận dạng:

Kích thước trung bình. SVL (chiều dài thân): 46 - 60.4 mm. Đuôi dài hơn thân. 9 - 11 vảy môi trên, 9 - 10 vảy môi dưới. 43 - 47 vảy bụng giữa hai nếp gấp bên sườn. Vảy dưới đuôi nhỏ, không nở rộng thành tấm ngang. 5 vảy đùi nở rộng. Con đực có 7 lỗ trước huyệt xếp thành dải hình chữ V ngược. 17 - 19 nếp da dưới ngón chân sau thứ tư. Đầu màu nâu đồng với các đốm nâu sẫm ở đỉnh đầu. Môi trên có các đốm màu trắng. Gáy có một vạch nâu sẫm bị cắt đứt ở giữa, kéo dài từ mép sau của mắt đến hai bên của vạch lưng. Lưng có các đốm hoặc vạch màu nâu sẫm. Mặt bụng màu trắng hoặc nâu nhạt. Đuôi có 10 vạch đen.

Cyrtodactylus phuocbinhensis khác các loài cùng giống Cyrtodactylus ở những đặc điểm sau:

Khác với loài Cyrtodactylus otai bởi chiều dài từ mút mõm đến lỗ huyệt lớn hơn (85.2 - 90.6 mm so với 46.0 - 60.4 mm), có ít hàng vảy bụng hơn (38 - 43 so với 43 - 47). Không có vảy đùi nở rộng (so với có 5 vảy) và sự khác nhau của hoa văn lưng (vằn ngang so với vết loang dọc).

Khác với loài Cyrtodactylus bobrovi bởi chiều dài thân (75.2 - 96.4 mm so với 46.0 - 60.4 mm), không có vảy đùi nở rộng (so với 5 vảy), có ít lỗ trước huyệt hơn ở con đực (5 so với 7 lỗ) và sự khác nhau của hoa văn lưng (vằn ngang so với vết loang dọc).

Cyrtodactylus phuocbinhensis đặc trưng bởi các vảy đùi nở rộng tách biệt với vảy trước huyệt. Nó khác các loài cùng giống khác bởi vảy dưới đuôi nhỏ, không nở chiều ngang. Số lỗ đùi và hoa văn lưng. Khác với loài Cyrtodactylus taynguyenensis không có vảy đùi nở rộng.

Sinh học, sinh thái:

Loài sống trong các tảng đá ven suối trong các khu rừng thường xanh còn tốt, ở độ cao từ 600 - 900m. Kiếm ăn ban đêm, thức ăn là các loài côn trùng sống trong khu vực phân bố. Đẻ 2 trừng trong các kẽ đá, hốc cây vào đầu mùa mưa hàng năm. Con cái đẻ 2 trứng trong kẽ nứt các vỏ cây vào đầu mưa, giới tính con non hoàn toàn do nhiệt độ môi trường quyết định. Màu da của nó gần giống với màu khu vực nơi loài này sinh sống sẽ giúp ích cho việc ngụy trang với kẻ thù và bắt con mồi.

Phân bố:

Loài đặc hữu Việt Nam, mới phát hiện năm 2013 ở Vườn quốc gia Phước Bình, tỉnh Ninh Thuận.
 

Mô tả loài: Phùng Mỹ Trung, Nguyễn Quảng Trường, Phạm Thế Cường - WebAdmin.