NHỊ HÙNG TRUNG BỘ

Melastoma cyanoides Sm., 1812

Lachnopodium bracteatum Blume, 1849

Malabathris cyanoides Raf., 1838

Melastoma rubrolimbatum Link & Otto, 1825

Osbeckia annamica Guillaumin, 1921

Họ: Mua Melastomataceae

Bộ: Sim Myrtales

Đặc điểm nhận dạng:

Cây gỗ nhỏ, cao 3 - 4,5 m; vỏ màu xám trắng, cành non có 4 cạnh và có lông. Lá mọc đối, có phiến hình bầu dục, dài 7 - 12 cm, rộng 2,5 - 5 cm, mỏng, hai mặt có lông nằm nhám, có 5 - 7 gân xuất phát từ gốc lá, cuống lá dài 1 - 2,5 cm, màu đen. Cụm hoa chùm tán, có 6 - 9 hoa. Lá bắc hình trứng, dài 0,5 cm. Hoa to, màu trắng, có cuống dài 0,5 cm và có lông. Đài hình chén, sống đài dài gần 1cm. Bao phấn cụt đầu, ở đỉnh hơi lượn sóng. Bầu dưới, phủ lông dày, dài, có 5 răng; vòi dài 1 cm.

Sinh học, sinh thái:

Sống ở các bờ bụi ven rừng, dọc theo các triền sông, các lưu vực về phía thượng nguồn. ưa đất thịt pha cát hoặc đất bồi tụ, hơi chua. Mọc cùng với một số loài cây thuộc Họ khác như Thầu dầu Euphorbiaceae, Sim Myrtaceae, Đay Tiliaceae. Mùa hoa nở vào tháng 4. Cây tái sinh bằng hạt.

Phân bố:

Trong nước: Loài phân bố hẹp của Việt Nam, mới chỉ gặp ở điểm lấy mẫu chuẩn thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế (A Lưới: Sông Bồ).

Nước ngoài: Myanmar, New Guinea, Đảo Nicobar, Philippines, Queensland, Sulawesi, Sumatera, Thái Lan.

Giá trị:

Nguồn gen qúy, hiếm.

Tình trạng:

Do vùng phân bố hẹp nên cần khoanh vùng điều tra để bảo vệ nguồn gen.

Mức độ bị đe dọa: Bậc T (theo Sách đỏ Việt Nam 1996)

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Bảo vệ loài trong tự nhiên, không chặt phá. Đưa về trồng để giữ nguồn gen. Điều tra thêm nơi phân bố và tình trạng.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam 2000 - phần thực vật - trang 201.